دوره 3، شماره 22، اردیبهشت 1400، صفحات 141 - 131

نویسندگان : محمّدمهدی کریمی نیا ¹ ، اکبر دهقان* ² ، مجتبی انصاری مقدم ³

چکیده :
ارث یک واقعه‌‌ی حقوقی است که به موت حقیقی و یا به موت فرضی مورث تحقق پیدا می‌کند و مالکیت ورثه نسبت به ترکه‌‌ی متوفی مستقر نمی‌شود، مگر پس از ادای حقوق و دیونی که به ترکه‌‌ی میت تعلق می‌گیرد. بنابراین تملک ترکه، اثر اراده‌‌ی وارث نیست و تملک به رضای او تحقق نمی‌یابد، بلکه تملک ترکه، قهری و به حکم شرع و قانون صورت می‌پذیرد و اراده‌‌ی وارث هیچ دخالتی در آن ندارد و مدخل و آغاز آن مرگ مورث است. با وجود این، قانون‌‌گذار به هر یک از وارثان، حق قبول یا ردّ ترکه را داده است. در اين نوشتار به روش تقسيم تركه و چگونگي آن از منظر مذهب تشيع پرداخته شده و در ذيل آن، لغات و اصطلاحات مفاهيم و کلیات عناصر، انواع واقسام ارث، تاریخچه ارث، موجبات و شروط ارث، موانع ارث تبیین وتشریح گردیده است. هدف ما از این کار جمع آوری اطلاعات و نظرات مشهور، جهت دسترسی آسان و راحت به سوالات مجهول تک تک مردم می باشد فرضيه‌‌ی نويسنده بر اين است كه، موجبات ارث علاوه بر نسب و سبب، از طریق ولاء نیز ماترک متوفی از مولی به مولی علیه به صرف موت منتقل مي‌‌گردد؛ مگر اين‌‌كه ديون به تركه تعلق گيرد یا یکی از موانع ارث موجود باشد و اجمالا همه‌‌ی خيارات شخص متوفي نيز به ورثه منتقل مي‌‌شود، روش اين تحقيق، كتابخانه‌‌اي و با رویکرد توصیفی- تبیینی می‌‌باشد.

کلمات کلیدی :
ارث، ترکه، فریضه، سهام، روش، تقسيم، شروط.