ماهيت و آثار قضايی موانع مسووليت كيفری در حقوق ايران و انگليس

دوره 3، شماره 22، اردیبهشت 1400، صفحات 158 - 142

نویسندگان : محمد خاكي * و نسرين مهرا

چکیده :
علاوه بر وقوع جرم، احراز «مسئولیت کیفری» نیز شرط لازم مجازات است. در قلمروي مسووليت، مباحث دفاعیات مطرح ميگردند كه بر روی هرکدام از این عناصر حمل و آثار متفاوت به بار ‌می‌آورند. این دفاعیات به علل موجهه جرم و علل رافع مسئولیت کیفری تقسیم ‌می‌شود که در رويكرد جديد از آنها به موانع مسئولیت تعبیر ‌می‌کنند که هرکدام مصادیق خودش را دارد. بر مبنای قاعده نفی جرم و مسئولیت کیفری، مصادیق هرکدام از آنها قابل مطالعه است. این پژوهش به بررسی ماهیت این علل در حقوق ايران و انگليس پرداخته است و نتایج حاكي است که عدم توجه به ماهیت هرکدام از آنها موجب برهم خوردن معيارها و در نتیجه تفاوت در آثار قضایی آن خواهد بود. تغییر مواضع از سوی قانونگذار موجب سردرگمی مجریان قانون در رسیدن به اهداف حقوق کیفری ‌می‌گردد.

کلمات کلیدی :
جرم، علل موجهه جرم و علل رافع مسئولیت کیفری، مسئولیت کیفری، موانع مسئولیت کیفری.