شناسایی شاخص های اثربخشی مدارس ابتدایی شهرستان ارومیه در جهت بهبود سیستم آموزشی مدارس

دوره 6، شماره 67، بهمن 1403، صفحات 67 - 76

نویسندگان : فرشید رستم زاده * و کوثر قاسم زاده و اسما قلی زاده و سیما عنصری

چکیده :
پژوهش حاضر به دنبال شناسایی شاخص‌های اثربخشی مدارس ابتدایی شهرستان ارومیه در جهت بهبود سیستم آموزشی مدارس به روش سنتزپژوهی می‌باشد. این پژوهش از نظر هدف و ماهیت از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر فلسفه پژوهش از نوع آمیخته (به دو شیوه کمی و کیفی) انجام شده است. در مرحله کیفی، نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند و براساس معیارهای ورود در بازه زمانی 1389-1401 انجام شد. جامعه پژوهش شامل 101 مقاله، کتاب و پایان‌نامه بود که براساس معیارهای خروج، 40 مقاله به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. تحلیل داده‌ها بر اساس الگوی شش مرحله‌ای روبرتس صورت گرفت. برای کدگذاری یافته‌ها از دو ارزیاب مستقل استفاده شد و برای تأیید نتایج از فرمول کاپا کوهن بهره گرفته شد که میزان توافق بین ارزیاب‌ها 0.76 محاسبه شد. نتایج پژوهش نشان داد که شاخص‌های اثربخشی مدارس در هفت محور اصلی طبقه‌بندی می‌شوند: کیفیت تدریس و یادگیری، تعاملات مثبت معلم و دانش‌آموز، مشارکت والدین در آموزش، رهبری آموزشی مدیران، محیط یادگیری مناسب، عدالت آموزشی و ارزیابی مستمر عملکرد. این شاخص‌ها نقش کلیدی در بهبود سیستم آموزشی ایفا می‌کنند و می‌توانند به‌عنوان مبنایی برای سیاست‌گذاری‌های آموزشی مورد استفاده قرار گیرند. به‌طور خاص، توجه به عوامل انسانی مانند تعامل معلمان و دانش‌آموزان، ارتقای مهارت‌های رهبری مدیران و مشارکت خانواده‌ها، همراه با بهره‌گیری از نوآوری‌های آموزشی و توسعه محیط‌های یادگیری، تأثیر چشمگیری بر بهبود کیفیت آموزش در مدارس ابتدایی دارد. این نتایج می‌تواند مسیر مناسبی برای ارتقای اثربخشی مدارس و تحقق اهداف آموزشی فراهم سازد.

کلمات کلیدی :
اثربخشی مدارس، سیستم آموزشی، سنتزپژوهی، شاخص‌های اثربخشی