دوره 3، شماره 31، بهمن 1400، صفحات 13 - 1
نویسندگان : سمانه بازیانی و محمّدمهدی کریمی نیا و مجتبی انصاری مقدم *

چکیده :
معناشناسی، دانش بررسی و مطالعه معانی در زبان‌های انسانی است، که بطور کلی به بررسی ارتباط میان واژه و معنا می‌پردازد. در حوزه معناشناسی، معنا به دو بخش معنای حقیقی یا مرکزی و معنای حاشیه‌ای یا ضمنی تقسیم می‌گردد. با توجه به رشد مطالعات این حوزه در علوم مختلف، می‌توان از نمود گسترده آن در میان واژه‌های کلام وحی بهره جست. یکی از گروه‌های معنایی در قرآن کریم، که از این نظر اندکی مغفول مانده است، واژگان حوزه غفران می‌باشد. پژوهش حاضر بر آن است که در قالب روش توصیفی تحلیلی به‌ بررسی معناشناسی واژه غفران و مشتقات آن و همچنین دیگر واژگان این حوزه مانند عفو، صفح، تکفیر، تبدیل، اذهاب و ... پرداخته و از طریق تفاوت معنا به علت گزینش یک لفظ و رد دیگر الفاظ این حوزه در قرآن کریم پی ببرد. رهیافت حاصل از پژوهش آنکه، در عفو مراد طلب بخشش، در صفح بخشش بدون ملامت و به همراه روی خوش، در غفران بخشش به همراه لطف و رحمت که همان پوشاندن خطاست و در تکفیر که بالاتر از مغفرت و اعم از آن است، افزون بر پوشاندن، محو کردن را نیز به همراه دارد.

کلمات کلیدی :
اذهاب، تبدیل، تکفیر، صفح، عفو، غفران، معناشناسی.