بررسی مرگ معزی و پیوند اعضاء از منظر فقه و حقوق و علم پزشکی

دوره 2، شماره 9، فروردین 99، صفحات 16 - 24

نویسندگان : فریبا پهلوانی و کثرت غیبی *

چکیده :
خداوند تبارک و تعالی انسان را آفرید و با قدرت و توان خوداعضای مختلفی را در بدن او به کار گذاشت که یکی از این اعضاء مغز است. مغز به‌عنوان پیچیده‌ترین عضو بدن جایگاه احساسات، غرایز، تفکر و بسیاری از واکنش‌های آدمی است و کوچک‌ترین آسیب به آن می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد. مرگ پدیده ای آنی نیست و دارای آغاز و انجام است و شخص مبتلا به مرگ مغزی هر چند در بین این دو زمان به سر می برد اما در فقه و احکام شرعی مربوط به آن ،چنین شخصی در حکم شخص زنده بوده و تا زمانی که به آخرین مرحله از این پدیده یعنی مرگ بالینی نرسیده باشد ، هیچ یک از احکام مزبور در خصوص اوجاری نخواهد شد. این روزها عبارت مرگ مغزی را زیاد می‌شنویم، اما این بیماری که همه از شنیدن نامش متاثر می‌شوند، چیست و چه ویژگی‌هایی دارد و آیا اعضاء افراد دچار مرگ مغزی می تواند انسانی را احیاء کند؟مرگ مغزی به‌معنای از دست دادن تمامی عملکردهای مغز است و در پی توقف کامل جریان خون به این عضو حساس بدن به وجود می‌آید. هدف این تحقیق بررسی فقهی، حقوقی و پزشکی مسائل مرگ مغزی و پیوند اعضاءاین اشخاص به افراد نیازمند، با استفاده از منابع پزشکی،احکام فقهی و الهی و قانونی می باشد، علم پیوند اعضاء و مرگ مغزی دارای پیشینه تاریخی است که با گذر زمان و پیشرفت علم و تکنولوژی، دانشمندان و فرهیختگان به نتایج سود مندی دسترسی پیدا کرده اند. به این امید که این مباحث مورد قبول حق تعالی قرار گرفته و قطره ای ناچیز را به دریای علم علاقه مندان بیفزاید.

کلمات کلیدی :
مغز، مرگ مغزی، پیوند اعضاء، فقه و حقوق، علم پزشکی