نقد کتاب «تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق»

دوره 5، شماره 56، اسفند 1402، صفحات 68 - 77

نویسندگان : محمد مرادی کانی باغی * و مجید آزاد

چکیده :
انقلاب مشروطه جریان سیاسی اجتماعی تاثیرگذاری در تاریخ معاصر ایران است که به دلیل اهمیت، همواره موردتوجه مورخان، جامعه شناسان، محققان تاریخ و علوم سیاسی قرار گرفته است.کتاب مورد نقد در این مقاله از جمله آثار قلمی است که موردتوجه و مراجعه پژوهشگران و مجامع علمی است. نویسنده کتاب، باتوجه‌به نقش جریانات مختلف اجتماعی و سیاسی داخلی، چون روحانیون، روشنفکران و نخبگان سیاسی، به‌نقد عملکرد آنها می‌پردازد. همچنین عوامل خارجی مهم را طرح کرده و تحلیل خود را از چگونگی و چرایی، وقوع نهضت مشروطه، بیان می‌کند و به آسیب شناسی آنها می‌پردازد.منابع متعدد مورد استفاده در این کتاب و روش محققانه مؤلف، در بررسی جریانات نهضت مشروطه قابل تقدیر و توجه است اما برخی تناقضات در قضاوت و کم توجهی به ریشه‌های برخی وقایع در این تألیف ارزشمند، قابل نقد جدی است.

کلمات کلیدی :
نهضت مشروطه، روحانیت شیعه، جریان روشنفکری، شیخ فضل‌الله نوری، میرزای نائینی.