اعجاز بیانی در سبک و نظم خاص قرآن در آیینه علم مناسبات با تکیه بر آیات سوره مبارکه هود

دوره 1، شماره 1، مرداد 1398، صفحات 66 - 77

نویسندگان : صمد آقا مردی *

چکیده :
این پژوهش در صدد بررسی تناسب آیات سوره مبارکه هود و به دنبال آن اثبات اعجاز بیانی در سبک و نظم خاص قرآن کریم می باشد. پژوهش حاضر برای رسيدن به هدف کلی خود، اهداف ویژه‌ای شامل، بررسی معنا و مفهوم تناسب و اقسام آن، انواع و اقسام تناسب آیات سوره مبارکه هود را به عنوان اهداف جزئی خود انتخاب و دنبال نموده است. علم مناسب قرآن دانشی است که بدان وسيله علل چگونگی ترتيب یافتن اجزای قرآن شناخته می شود و مبتنی بر توقيفی بودن ترتيب آیات و سور می باشد. تناسب به دو دسته لفظی و معنوی تقسيم می شود. تناسب معنوی از دو جهت آشکار و پنهان مورد بررسی قرار می گيرد. محور مشترک همه آیات سوره مبارکه هود مسأله توحيد می باشد. از جمله تناسب های بکار رفته در سوره مبارکه هود صفت و موصوف، پاسخ به سوال مطرح شده در آیه قبل، تضاد، استطراد، تمکين، تصدیر، توشيح و ایغال، که بيشترین نوع ارتباط در سوره مذکور استطراد و تمکين می باشد. هر چند قرآن از حروف و كلمات معمولي زبان عرب تشكيل شده است اما نظم خاص خود و تأليف منحصر به فرد آن در تركيبات كلامي آن معجزه است يعني سبك خاص آن، نه شعر، نه نظم است بلكه كلامي خاص است كه قابل تقليد نيست. چرا كه خداوند از همه حروف و كلمات و تركيبات آگاهي دارد و بهترين آنها را انتخاب كرده است ولي ما نه علم كامل الهي را داريم و نه قدرت او را و لذا نمي‌توانيم مثل او سخني بگوئيم، و این اعجاز کلام وحی است.

کلمات کلیدی :
قرآن، سوره، آیات، سوره هود، تناسب، اعجاز بیانی