مقایسۀ آراء محمدتقی مصباح یزدی با دیدگاه حضرت امام خمینی(ره) و آیت‌الّله خامنه‌ای (در حوزۀ حکمرانی اسلامی)

دوره 6، شماره 67، بهمن 1403، صفحات 54 - 66

نویسندگان : علیرضا قاسمی * و مسعود پورفرد

چکیده :
در این مقاله به برخی از نقطه نظرات سیاسی محمدتقی مصباح یزدی پرداخته و با دیدگاه رهبران جمهوری اسلامی ایران مقایسه شده است. برخی از مهم‌ترین شاخصه‌های موجود در حوزۀ حکمرانی اسلامی همچون حق حاکمیت، نقش مردم در حکومت و نسبت حکومت و قانون و شاخصه‌های دیگر در دیدگاه این فقها مورد بررسی قرار گرفته است. داده‌های این تحقیق به شیوۀ کتابخانه‌ای و اسنادی گردآوری شده‌اند و روش مقایسۀ نظام‌مند به عنوان روش تحقیق در نظر گرفته شده است. درعین اعتقاد محمدتقی مصباح یزدی به نظریۀ نصب الهی، نقاط افتراق قابل توجهی در آراء ایشان وجود دارد. آراء محمدتقی مصباح یزدی و امام(ره) دربارۀ محدودۀ اختیارات فقیه و همچنین آراء هر سه فقیه دربارۀ منشأ حق حاکمیت و تأثیر رضایت‌مندی مردم در تشکیل حکومت فقیه مشابه است اما آراء امام(ره) و محمدتقی مصباح یزدی پیرامون اختیارات ولی فقیه در خارج از مرزها و دیدگاه هر سه فقیه دربارۀ نقش مردم در تداوم حکومت فقیه متفاوت است. همچنین بین آراء آیت‌الّله خامنه‌ای و محمدتقی مصباح یزدی پیرامون مفهوم ولایت مطلقۀ فقیه، اطاعت از منصوبان حاکم و نسبت ولایت فقیه و قانون اساسی، افتراق وجود دارد. تأکید این پژوهش در حال حاضر بررسی شاخص‌های افتراق‌ آراء است.

کلمات کلیدی :
حکومت اسلامی، جمهوری اسلامی ایران، محمدتقی مصباح یزدی، امام خمینی(ره)، آیت‌الّله خامنه‌ای