علوم قرآنی در التفسیر الاثری الجامع (بررسی و نقد آخرین نظریات آیت الله معرفت(ره) در مورد برخی از مباحث علوم قرآنی)

دوره 3، شماره 23، خرداد 1400، صفحات 41 - 31

نویسندگان : سیدابوالقاسم موسوی * و علی اسدی اصل و سیدمحمد حسینی

چکیده :
علوم قرآنی که مبانی شناخت قرآن را در اختیار مفسر قرار می دهد و ابزاری برای فهم بهتر آیات می باشد، از دیرباز مورد توجه مفسران بوده است. علامه معرفت(ره) از قرآن پژوهان معاصر، در آخرین اثر خود بنام «التفسیر الاثری الجامع» که شامل شش جلد و تا آخر سوره بقره و به قلم توانای ایشان می باشد، در مقدمه و همچنین در خلال مباحث تفسیری، برخی از مباحث علوم قرآنی از جمله اعجاز، نسخ، اسباب نزول و ... را مورد دقت و کنکاش قرار داده اند. در این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و همچنین گردآوری و تحلیل و تبیین این مباحث، کوشیده است جایگاه هریک از این دانش ها را در فهم و درک آیات و سوره-های قرآن، واکاوی و ارائه کند. در بررسی تفسیر اثری جامع، این نتیجه حاصل شده است که علامه معرفت(ره) در این تفسیر منکر وجود هرگونه نسخ شده و آن را مردود اعلام می کند، همچنین نظریات و مطالب جدیدی در بحث اسباب نزول، حروف مقطعه، مکی و مدنی، قرائات و اعجاز را مطرح می کند؛ بحث تحدی قرآن و مراحل آن، از جمله مطالب جدیدی است که علامه معرفت(ره) به آن اشاره می کند.

کلمات کلیدی :
علامه معرفت، التفسیر الاثری الجامع، علوم قرآنی.